سندرم پیش از قاعدگی (PMS) یکی از مشکلات شایع در بین زنان در سنین باروری است که می‌تواند بر کیفیت زندگی و سلامت جسمی و روانی تأثیر بگذارد. این سندرم مجموعه‌ای از علائم جسمی، روانی و رفتاری است که معمولاً در نیمه دوم چرخه قاعدگی (پس از تخمک‌گذاری) ظاهر شده و با شروع قاعدگی کاهش می‌یابد. در مجله سلامت دکترویز، به بررسی دقیق علل، علائم، تفاوت آن با دیسمنوره و راهکارهای درمانی خواهیم پرداخت.

 

 

سندرم پیش از قاعدگی (PMS) چیست؟

PMS شامل مجموعه‌ای از علائم جسمی و احساسی است که زنان معمولاً در روزهای قبل از قاعدگی تجربه می‌کنند. این علائم ممکن است از خفیف تا شدید متغیر باشند و بر زندگی روزمره تأثیر بگذارند.

 

چرا سندرم پیش از قاعدگی (PMS) رخ می‌دهد؟

علت دقیق PMS هنوز کاملاً مشخص نشده است، اما تحقیقات نشان می‌دهند که تغییرات هورمونی، تغییر در سطح سروتونین (یک انتقال‌دهنده عصبی مهم در مغز) و عوامل ژنتیکی می‌توانند در بروز این سندرم نقش داشته باشند.

 

دانش بیشتر علائم و درمان های تنبلی تخمدان چیست

PMS و تغییرات هورمونی: نقش استروژن و پروژسترون در علائم قبل از قاعدگی

دو هورمون اصلی، استروژن و پروژسترون، در تنظیم چرخه قاعدگی و بروز علائم PMS نقش دارند. در نیمه دوم سیکل، میزان پروژسترون افزایش یافته و استروژن کاهش می‌یابد که می‌تواند باعث نوسانات خلقی و سایر علائم شود.

 

علائم سندرم پیش از قاعدگی (PMS) از خفیف تا شدید

علائم PMS بسته به شدت آن، می‌توانند در دو دسته کلی قرار بگیرند:

1.علائم خفیف PMS:

- نفخ و احساس سنگینی در شکم

- حساسیت و تورم سینه‌ها

- سردردهای خفیف

- افزایش اشتها و تمایل به مصرف شیرینی‌ها

- کاهش انرژی و احساس خستگی ملایم

- نوسانات خلقی جزئی

- مشکلات جزئی در تمرکز و حافظه

2. علائم شدید PMS:

- دردهای عضلانی و مفصلی شدید

- سردردهای میگرنی

- تغییرات خلقی شدید مانند تحریک‌پذیری زیاد، اضطراب یا افسردگی عمیق

- نوسانات خلقی غیرقابل‌کنترل

- بی‌خوابی یا خواب بیش از حد

- افزایش یا کاهش شدید اشتها

- حملات پانیک و اضطراب شدید

- احساس ناامیدی یا افکار منفی مداوم

- مشکلات گوارشی مانند اسهال یا یبوست

 

سندرم پیش از قاعدگی (PMS) از چه سنی آغاز می‌شود؟

PMS معمولاً از سنین نوجوانی یا اوایل جوانی آغاز شده و ممکن است تا دوران یائسگی ادامه یابد. این علائم غالباً 7 تا 14 روز قبل از شروع قاعدگی ظاهر می‌شوند.

 

 

چه زمانی علائم سندرم پیش از قاعدگی نگران‌کننده است؟

در صورتی که علائم PMS به‌حدی شدید باشند که زندگی روزمره را مختل کنند، مراجعه به پزشک ضروری است. اگر علائم روانی بسیار شدید باشد، ممکن است فرد دچار اختلال دیسفوریک پیش از قاعدگی (PMDD) باشد که نیاز به درمان تخصصی دارد.

 

دانش بیشتر افتادگی رحم چطور اتفاق میوفتد درمانش چیست

آیا با افزایش سن PMS تغییر می‌کند؟

با افزایش سن، علائم سندرم پیش از قاعدگی (PMS) ممکن است تغییر کند. بسیاری از زنان در اواخر دهه 30 و 40 سالگی متوجه شدت بیشتر علائم می‌شوند، به‌ویژه در افرادی که نسبت به تغییرات هورمونی حساس‌تر هستند. در سال‌های منتهی به یائسگی، سطح هورمون‌ها دچار نوسانات نامنظم می‌شود که می‌تواند باعث افزایش نوسانات خلقی، تحریک‌پذیری و سایر علائم PMS شود. این تغییرات هورمونی ممکن است تجربه سندرم پیش از قاعدگی شدیدتر را برای برخی از زنان به همراه داشته باشد. برای کنترل این علائم، اصلاح سبک زندگی، رژیم غذایی مناسب و مشورت با پزشک توصیه می‌شود.

 

تفاوت سندرم پیش از قاعدگی (PMS) و دیسمنوره: هرآنچه باید بدانید

PMS شامل علائم جسمی و روانی قبل از قاعدگی است، درحالی‌که دیسمنوره به دردهای شدید قاعدگی مربوط می‌شود. دیسمنوره معمولاً در روزهای اول قاعدگی رخ داده و با گرفتگی‌های رحمی همراه است.

 

روش‌های طبیعی و دارویی برای درمان سندرم پیش از قاعدگی (PMS)

درمان دارویی PMS

- داروهای مسکن مانند ایبوپروفن و ناپروکسن

- قرص‌های ضدبارداری برای تنظیم هورمون‌ها

- مکمل‌های ویتامین B6، منیزیم و کلسیم

- روش‌های طبیعی مانند طب سوزنی و ماساژ درمانی

 

درمان خانگی سندرم پیش از قاعدگی

1. نوشیدن آب و مایعات کافی

نکات کلیدی:

- کاهش احتباس مایعات با آب

- دمنوش‌های مفید (بابونه، زنجبیل، نعناع)

2. رعایت رژیم غذایی سالم

غذاهای توصیه‌شده:

- میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل

پرهیزات:

- غذاهای چرب و فرآوری‌شده

3. کاهش مصرف نمک، قند و کافئین

تأثیرات منفی:

- تورم، نفخ، تغییرات خلقی

4. مصرف دمنوش‌های گیاهی

بهترین گزینه‌ها:

- رازیانه: کاهش گرفتگی عضلات

- زنجبیل: بهبود تهوع

- بابونه: آرام‌بخش

5. خواب کافی و تنظیم برنامه خواب

توصیه‌ها:

- ۷-۸ ساعت خواب مفید

- محدودیت صفحه‌نمایش قبل خواب

6. انجام حرکات ورزشی سبک

ورزش‌های مؤثر:

- پیاده‌روی، یوگا، حرکات کششی

7. استفاده از کمپرس گرم

فواید:

- افزایش جریان خون

- کاهش تنش عضلانی

 

 

چه داروهایی علائم PMS را تسکین می‌دهند؟

گزینه‌های دارویی:

- SSRIs (مثل فلوکستین) برای نوسانات خلقی

- دیورتیک‌ها برای نفخ

- NSAIDs برای درد

 

دانش بیشتر اندومتریوز چیست علائم آن را بشناسید

تغذیه مناسب برای کاهش علائم PMS

مواد غذایی مفید:

- سبزیجات برگ‌سبز، مغزها، ماهی

پرهیزات غذایی:

- کافئین، الکل، نمک زیاد

PMS در نوجوانان و زنان جوان: علائم، دلایل و راه‌های کنترل

نوجوانان به دلیل نوسانات هورمونی شدیدتر ممکن است علائم شدیدتری را تجربه کنند. ورزش منظم، تغذیه سالم و خواب کافی می‌تواند به کاهش علائم کمک کند.

 

سوالات متداول

? اگر علائم PMS طولانی شد، چه باید کرد؟

اگر علائم بیش از 14 روز طول کشید، به پزشک مراجعه کنید. تغییرات سبک زندگی، تغذیه سالم و داروهای هورمونی می‌توانند کمک‌کننده باشند.

? چه زمانی باید برای PMS به پزشک مراجعه کرد؟

اگر علائم شدید باشند و زندگی روزمره را مختل کنند یا نشانه‌های افسردگی و اضطراب شدید وجود داشته باشد، مراجعه به پزشک ضروری است.

? عدم تجربه PMS نشانه مشکل است؟

خیر، برخی زنان به دلیل تفاوت‌های هورمونی یا سبک زندگی سالم، علائم PMS را تجربه نمی‌کنند که امری طبیعی است.

? آیا PMS روی باروری یا سلامت بلندمدت تأثیر دارد؟

معمولاً PMS تأثیر مستقیمی بر باروری ندارد، اما در برخی زنان با مشکلات هورمونی مرتبط ممکن است همراه باشد.

? آیا همه زنان سندرم پیش از قاعدگی را تجربه می‌کنند؟

خیر، شدت و بروز PMS در زنان متفاوت است و برخی افراد هیچ علائمی ندارند.

? سندرم پیش از قاعدگی چند روز طول می‌کشد؟

معمولاً 5 تا 10 روز قبل از قاعدگی شروع شده و با آغاز خونریزی کاهش می‌یابد.

? آیا استرس می‌تواند علائم PMS را تشدید کند؟

بله، استرس می‌تواند نوسانات هورمونی را بدتر کرده و علائم جسمی و روحی PMS را تشدید کند.

? آیا PMS بعد از یائسگی ادامه پیدا می‌کند؟

خیر، با توقف قاعدگی، PMS نیز از بین می‌رود، اما تغییرات هورمونی یائسگی می‌تواند علائم مشابهی ایجاد کند.

 

نتیجه‌گیری

PMS یک اختلال شایع اما مدیریت‌پذیر است. با تغییر سبک زندگی، تغذیه مناسب و در برخی موارد استفاده از دارو، می‌توان علائم آن را کنترل کرد. در صورت شدت یافتن علائم، حتماً به پزشک مراجعه کنید.

--------------

منابع : mayoclinic | healthline | webmd