دردی که از شقیقه شروع می‌شود و تمام سر را فرامی‌گیرد. نور آزاردهنده، صداهای غیرقابل تحمل و تهوعی که آرامش را می‌دزدد. این میگرن است؛ نه یک سردرد ساده، بلکه حمله‌ای به تمام وجود. طبق آمار، از هر 7 نفر 1 نفر با این درد زندگی می‌کند. اما چرا مغز اینگونه علیه خودش شورش می‌کند؟ در این مقاله، به زبان ساده به علل، علائم و راهکارهای مقابله با میگرن می‌پردازیم. اگر شما هم از این میهمان ناخوانده رنج می‌برید، ادامه مطلب را از دست ندهید.

 

 

میگرن چیست؟

میگرن نوعی اختلال عصبی است که باعث ایجاد سردردهای شدید و غالباً ضربان‌دار می‌شود. این بیماری ممکن است همراه با علائم دیگری مانند حالت تهوع، استفراغ و حساسیت به نور و صدا باشد. طبق آمار منتشرشده توسط سازمان جهانی بهداشت (WHO)، میگرن یکی از شایع‌ترین دلایل ناتوانی موقت در افراد زیر 50 سال است.

 

علائم میگرن: ۷ نشانه هشداردهنده که باید بشناسید

میگرن فقط یک سردرد معمولی نیست. این یک حمله تمام عیار به سیستم عصبی است که می‌تواند زندگی روزمره را فلج کند. اگر شما هم تجربه این دردهای وحشتناک را داشته‌اید، حتماً می‌دانید که چقدر می‌تواند ناتوان‌کننده باشد. اما چطور می‌توانیم بفهمیم که این سردرد، یک میگرن است؟

در ادامه ۷ علامت شاخص میگرن را با هم مرور می‌کنیم. این نشانه‌ها مثل چراغ قرمزهایی هستند که به شما هشدار می‌دهند باید جدی‌شان بگیرید:

1. سردردی که مثل چکش می‌کوبد

این درد معمولاً یک طرف سر را هدف می‌گیرد و ضربان‌دار است. انگار کسی مدام با چکشی به شقیقه‌هایتان می‌کوبد. هر حرکت کوچکی، حتی سرفه یا عطسه، می‌تواند درد را تشدید کند.

2. دشمنی با نور و صدا

وقتی میگرن حمله می‌کند، حتی نور موبایل هم مثل خورشید می‌درخشد! صداهای معمولی مثل صدای آب یا تلویزیون غیرقابل تحمل می‌شوند. بیشتر بیماران در این حالت به یک اتاق تاریک و ساکت پناه می‌برند.

3. تهوعی که آرامش را می‌دزدد

حالت تهوع در میگرن آنقدر شدید است که گاهی حتی بوی غذا هم می‌تواند باعث استفراغ شود. اینجا دیگر نه تنها سرتان درد می‌کند، بلکه معده‌تان هم علیه شما شورش کرده!

4. چشمانی که دروغ می‌گویند

حدود 20-30 درصد بیماران قبل از حمله، علائم بینایی عجیبی را تجربه می‌کنند. ممکن است نورهای چشمک‌زن ببینید، یا بخشی از دیدتان ناگهان محو شود. این حالت به نام "اورا" شناخته می‌شود.

5. گزگز و مور مور شدن

بعضی افراد احساس می‌کنند صورت یا دست‌شان سوزن سوزن می‌شود. این علامت معمولاً قبل از شروع سردرد ظاهر می‌شود و می‌تواند بسیار ترسناک باشد.

6. سرگیجه و عدم تعادل

دنیا دور سرتان می‌چرخد و احساس می‌کنید زمین زیر پایتان سست شده است. این حالت خصوصاً در میگرن‌های دهلیزی شایع است.

7. مغزی که قفل می‌کند

تمرکز کردن سخت می‌شود. حتی پیدا کردن کلمات ساده در مکالمه به یک چالش تبدیل می‌شود. انگار مغزتان به طور موقت از کار افتاده است.

یادتان باشد میگرن برای هر کسی متفاوت ظاهر می‌شود. ممکن است شما فقط بعضی از این علائم را تجربه کنید. اگر شک دارید که میگرن دارید، بهترین کار این است که با یک متخصص مغز و اعصاب مشورت کنید.

 

 

چند نوع میگرن داریم و هر نوع چه علائمی دارد ؟

میگرن به انواع مختلفی تقسیم می‌شود که هر کدام ویژگی‌های خاص خود را دارند. در ادامه به مهم‌ترین انواع میگرن و توضیح کوتاه درباره هر یک می‌پردازیم:

1. میگرن با آئورا (Classic Migraine)

این نوع میگرن با علائم پیش‌درآمد مانند دیدن نورهای چشمک‌زن، خطوط زیگزاگی یا بی‌حسی در یک طرف بدن همراه است.

2. میگرن بدون آئورا (Common Migraine)

شایع‌ترین نوع میگرن که بدون علائم پیش‌درآمد بروز می‌کند و اغلب با سردرد شدید و حالت تهوع همراه است.

3. میگرن مزمن (Chronic Migraine)

این نوع میگرن زمانی تشخیص داده می‌شود که سردردهای میگرنی حداقل 15 روز در ماه و به مدت سه ماه یا بیشتر ادامه داشته باشند.

4. میگرن چشمی (Ocular Migraine)

در این نوع میگرن، فرد ممکن است کاهش یا از دست دادن موقت بینایی را در یک چشم تجربه کند که معمولاً همراه با سردرد است.

5. میگرن همی‌پلژیک (Hemiplegic Migraine)

نوع نادری از میگرن که باعث ضعف یا فلج موقت در یک طرف بدن می‌شود و ممکن است با علائم نورولوژیکی دیگر همراه باشد.

6. میگرن قاعدگی (Menstrual Migraine)

این نوع میگرن به تغییرات هورمونی در طول چرخه قاعدگی مرتبط است و معمولاً در حوالی قاعدگی رخ می‌دهد.

7. میگرن شکمی (Abdominal Migraine)

نوعی از میگرن که بیشتر در کودکان دیده می‌شود و با درد شدید در ناحیه شکم و علائم گوارشی همراه است.

 

چه چیزی باعث میگرن می‌شود؟

محققان هنوز دلیل قطعی برای میگرن شناسایی نکرده‌اند، اما عوامل متعددی را شناسایی کرده‌اند که می‌توانند به تحریک این بیماری کمک کنند. یکی از این عوامل، تغییرات در مواد شیمیایی مغز است. برای مثال، کاهش سطح سروتونین، یکی از مواد شیمیایی مهم در مغز، ممکن است در بروز میگرن نقش داشته باشد.

 

چه چیزهایی ممکن است باعث حمله میگرن شوند؟

- نورهای روشن: قرار گرفتن در معرض نورهای شدید و چشمک‌زن.

- تغییرات شدید دما: مانند گرمای زیاد یا تغییرات ناگهانی آب‌وهوا.

- کم‌آبی بدن: مصرف ناکافی آب می‌تواند خطر حملات میگرنی را افزایش دهد.

- تغییر در فشار جوی: نوسانات فشار هوا ممکن است در برخی افراد میگرن را تحریک کند.

- تغییرات هورمونی: نوسانات هورمون‌هایی مانند استروژن و پروژسترون، به‌ویژه در زنان در طول قاعدگی، بارداری یا یائسگی.

- اضطراب و استرس: فشارهای روحی و روانی مداوم.

- صداهای بلند: قرار گرفتن در محیط‌های پر سروصدا.

- فعالیت بدنی شدید: ورزش بیش از حد یا فعالیت‌های فیزیکی سنگین.

- حذف وعده‌های غذایی: نخوردن غذا در زمان‌های مشخص می‌تواند محرک باشد.

- تغییرات الگوی خواب: کمبود خواب یا خواب بیش از حد.

- داروهای خاص: مصرف برخی داروها مانند قرص‌های ضدبارداری یا نیتروگلیسرین.

- بوهای قوی: بوهای تند مانند عطرها یا مواد شیمیایی.

- غذاهای خاص: برخی مواد غذایی مانند شکلات، کافئین و غذاهای حاوی مواد نگهدارنده.

- سیگار کشیدن و مصرف الکل: این موارد از عوامل شایع تحریک میگرن هستند.

- مسافرت: تغییرات در برنامه روزانه و سفرهای طولانی.

 

 

چرا بعضی غذاها میگرن را تشدید می‌کنند؟

بدن هر فردی به غذاها واکنش متفاوتی نشان می‌دهد، اما برخی مواد غذایی به طور شایع‌تری می‌توانند باعث شروع سردردهای میگرنی شوند. این اتفاق معمولاً به دلیل تأثیر این مواد بر سیستم عصبی و رگ‌های خونی مغز رخ می‌دهد.

 

غذاهایی که ممکن است میگرن را تحریک کنند

1. نوشیدنی‌های مشکل‌ساز:

- قهوه و چای پررنگ (کافئین زیاد)

- نوشیدنی‌های الکلی (مخصوصاً شراب قرمز)

- نوشابه‌های انرژیزا

2. افزودنی‌های غذایی مضر:

- نیترات‌ها (در سوسیس، کالباس و گوشت‌های فرآوری شده)

- آسپارتام (قند مصنوعی در نوشابه‌های رژیمی)

- مونوسدیم گلوتامات (MSG) (در غذاهای چینی و فست‌فودها)

3. مواد غذایی حاوی تیرامین:

- پنیرهای کهنه (چدار، پارمزان)

- غذاهای تخمیرشده (کلم ترش، سس سویا)

- ماهی دودی

4. سایر مواد غذایی محرک:

- شکلات

- مرکبات

- آجیل‌ها

 

دانش بیشتر علل سردرد و روش های درمانی موثر

میگرن در بارداری چرا ایجاد میشود و چگونه میتوان آن را درمان کرد

میگرن در دوران بارداری به دلایل مختلفی ممکن است بروز کند که یکی از مهم‌ترین آن‌ها، تغییرات هورمونی است. در سه‌ماهه اول بارداری، سطح هورمون استروژن به تثبیت کامل نرسیده و این نوسانات می‌تواند باعث ایجاد سردردهای میگرنی شود. علاوه بر این، افزایش حجم خون در رگ‌ها نیز از دیگر عوامل بروز میگرن در این دوره است. خبر خوب این است که معمولاً در سه‌ماهه پایانی بارداری، میزان سردردها کاهش یافته و یا به‌طور کامل برطرف می‌شوند.

 

چگونه می‌توان میگرن در بارداری را کنترل و درمان کرد؟

درمان میگرن در بارداری باید زیر نظر پزشک باشد، چون بسیاری از داروهای عمومی ممکن است برای نوزاد مضر باشند. راهکارهای طبیعی و ایمن برای کاهش درد میگرن شامل:

- تغذیه سالم و منظم: نخوردن غذاهای محرک و مصرف مقدار کافی آب

- استراحت: استراحت کافی و خواب منظم

- مدیریت استرس: تکنیک‌های آرام‌سازی، مانند تنفس عمیق یا مدیتیشن

- استفاده از تسکین دهنده ها: استفاده از کمپرس سرد روی پیشانی یا گردن

- فعالیت‌های آرام‌بخش: مانند یوگا یا پیاده‌روی ملایم

در موارد شدید، پزشک ممکن است داروهای خاصی که برای خانم‌های باردار ایمن هستند تجویز کند. مهم است هرگونه تصمیم درباره درمان، حتماً با پزشک متخصص زنان و زایمان و متخصص مغز و اعصاب باشد.

 

 

درمان میگرن: راهنمای کامل درمان دارویی و غیردارویی

میگرن یکی از شایع‌ترین انواع سردردهاست که می‌تواند زندگی روزمره افراد را مختل کند. خوشبختانه، روش‌های مختلفی برای درمان میگرن وجود دارد؛ از داروهای تخصصی گرفته تا تغییرات سبک زندگی و درمان‌های مکمل. در این مطلب، به‌طور کامل به گزینه‌های موجود برای کنترل و کاهش علائم میگرن می‌پردازیم.

1. درمان دارویی میگرن:

درمان دارویی معمولاً اولین گزینه برای افرادی است که با حملات مکرر میگرن مواجه هستند. داروها به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:

- قرص‌های پیشگیری از میگرن:

برای افرادی که میگرن مزمن دارند، پزشک ممکن است داروهایی برای پیشگیری از حملات تجویز کند. این داروها شامل موارد زیر هستند:

- پروپرانولول (مسدودکننده بتا)

- توپیرامات (ضد صرع)

- آمی‌تریپتیلین (ضد افسردگی سه حلقه‌ای)

- داروهای تسکین‌دهنده حملات میگرنی :

برای کاهش درد و علائم در هنگام بروز میگرن، داروهایی مانند موارد زیر استفاده می‌شوند:

- ایبوپروفن یا ناپروکسن (داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی)

- تریپتان‌ها مثل سوماتریپتان، که مستقیماً روی عروق مغزی تأثیر می‌گذارند

نکته مهم: مصرف هرگونه داروی میگرن باید زیر نظر پزشک باشد. مصرف خودسرانه می‌تواند منجر به عوارض جانبی جدی یا سردرد ناشی از مصرف بیش‌ازحد دارو شود.

 

2. درمان‌های غیر دارویی میگرن:

در کنار دارو، تغییر در سبک زندگی نقش مهمی در مدیریت و پیشگیری از میگرن دارد.

- مدیریت استرس:

استرس یکی از عوامل تحریک‌کننده اصلی میگرن است. استفاده از روش‌هایی مانند:

- مدیتیشن

- یوگا

- تنفس عمیق و آرام‌سازی عضلانی

می‌تواند دفعات و شدت حملات را کاهش دهد.

- تنظیم خواب:

کم‌خوابی یا خواب بی‌کیفیت می‌تواند احتمال حملات میگرنی را افزایش دهد. توصیه می‌شود:

هر شب در ساعت مشخصی بخوابید

بین ۷ تا ۸ ساعت خواب مفید داشته باشید

 

3. درمان‌های مکمل برای میگرن:

برخی روش‌های طبیعی و مکمل نیز به کاهش علائم میگرن کمک می‌کنند:

- طب سوزنی

تحقیقات نشان داده‌اند که طب سوزنی در کاهش شدت و دفعات میگرن مؤثر است، به‌ویژه برای کسانی که تمایل دارند دارو مصرف نکنند یا به درمان‌های مکمل علاقه‌مند هستند.

- ماساژ درمانی

ماساژ منظم می‌تواند به کاهش تنش عضلانی، بهبود گردش خون و در نتیجه کاهش سردردهای میگرنی کمک کند.

 

 

درمان سریع میگرن در خانه بدون دارو از شر سردرد خلاص شوید!

- استفاده از کمپرس سرد یا گرم: قرار دادن کمپرس سرد روی پیشانی یا گردن می‌تواند به کاهش درد کمک کند.

- هیدراته ماندن: نوشیدن آب کافی به کاهش علائم میگرن کمک می‌کند.

- مصرف زنجبیل: زنجبیل به دلیل خواص ضدالتهابی خود، می‌تواند به کاهش حالت تهوع و درد کمک کند.

 

برای درمان میگرن به چه پزشکی مراجعه کنیم

برای درمان میگرن، بهتر است به پزشکان زیر مراجعه کنید:

- نورولوژیست: متخصص در درمان بیماری‌های مغز و اعصاب، از جمله میگرن.

- پزشک عمومی: می‌تواند داروهای مسکن و درمان‌های اولیه را تجویز کند.

- متخصص درد: در صورت داشتن میگرن مزمن یا شدید، می‌تواند روش‌های درمانی خاصی پیشنهاد دهد.

اگر میگرن شما پیچیده یا مکرر است، مشاوره با نورولوژیست یا متخصص درد توصیه می‌شود.

در صورتی که دسترسی به پزشک حضوری مقدور نباشد، می‌توانید از خدمات مشاوره آنلاین دکتر ویز بهره‌مند شوید.

 

سوالات متداول

? آیا میگرن قابل درمان است؟

میگرن به طور کامل قابل درمان نیست، اما می‌توان با استفاده از روش‌های مختلف آن را مدیریت و کنترل کرد.

? چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر سردردهای شما شدید، مکرر یا همراه با علائم دیگری مانند ضعف یا بی‌حسی باشد، باید حتماً به پزشک مراجعه کنید.

? چگونه از میگرن جلوگیری کنیم؟

اجتناب از محرک‌ها و مدیریت استرس.

? آیا میگرن خطرناک است؟

معمولاً نه، مگر در موارد نادر.

? آیا میگرن مزمن می‌شود؟

بله، ممکن است مزمن شود و نیاز به درمان ویژه داشته باشد.

? آیا میگرن در کودکان هم رخ می‌دهد؟

بله، میگرن می‌تواند در کودکان نیز رخ دهد.

? آیا میگرن وراثتی است؟

بله، سابقه خانوادگی می‌تواند خطر میگرن را افزایش دهد.

? آیا میگرن با اختلالات خواب ارتباط دارد؟

بله، کمبود خواب یا خواب بیش از حد می‌تواند میگرن را تشدید کند.

? آیا میگرن همیشه با حالت تهوع همراه است؟

نه، اما بسیاری از افراد دچار تهوع و استفراغ می‌شوند.

? آیا میگرن باعث مشکلات بینایی می‌شود؟

بله، بعضی افراد دچار "اورا" (علائم بینایی قبل از سردرد) می‌شوند.

 

نتیجه‌گیری

میگرن یک اختلال پیچیده است که می‌تواند کیفیت زندگی افراد را تحت تأثیر قرار دهد. با این حال، شناخت علائم، عوامل تحریک‌کننده و روش‌های درمانی می‌تواند به مدیریت بهتر این بیماری کمک کند. اگر شما یا یکی از عزیزانتان از میگرن رنج می‌برید، توصیه می‌شود با یک متخصص مشورت کنید و برنامه درمانی مناسبی را انتخاب کنید.

--------------

منابع : mayoclinic | mayoclinic | webmd